Leonard Fortuin
Egelbroek 10, 6041 SX Roermond
T : 0475 316 732
E: studio.fortekst@planet.nl

 

Tien jaar Ruimte in een prachtig boek!

 door Leonard Fortuin

 Roermond, april 2008 – De Stichting Ruimte, opgericht in 1997, vierde haar tiende verjaardag o.a. met de uitgave van een jubileumbundel¤De luis in de pels waarin beschouwingen over architectuur en monumentenzorg. Het eerste exemplaar werd uitgereikt aan de Roermondse wethouder IJff, tijdens een feestelijke en drukbezochte bijeenkomst in Het Witte Kerkje Voorstad Sint-Jacob, op zondag 2 maart 2008. Prof. Marita Mathijsen (Universiteit van Amsterdam) hield een voordracht over “Het gekooide verleden”. Daarin hekelde ze de respectloze manier waarop de moderne mens omgaat met het verleden. Dat verwijt geldt de projectontwikkelaar die monumentale gebouwen lastig vindt en liever sloopt, en de overheid die daar te gemakkelijk mee instemt. Maar ook de burger die een sfeervol huis ontdoet van ‘overbodige’ franjes zoals schoorsteenmantels en glas-in-lood ramen.

Hoe veelzijdig de jubileumbundel is, blijkt uit een overzicht van de hoofdstukken:

  • “Tien jaar ruimte voor het verhaal van de stad”, een filosofisch voorwoord door Prof. Peter Nissen (Radboud Universiteit Nijmegen).
  • “Tien jaar Stichting Ruimte”, het wel en wee van de stichting vanaf de oprichting in 1997 tot de zomer van 2007. Willem Cartigny beschrijft de eerste vijf jaar, Leonard Fortuin en Lucien Jansen behandelen het tweede lustrum. Ook toont dit hoofdstuk de dertien monumentale panden die met het Ruimte-Keurmerk werden onderscheiden.
  • “Tussen Roerdal en Hoogterras – Aardkundige monumenten in Roermond ondergewaardeerd?” Benoît Locht bespreekt de geologische monumenten in de nieuwe gemeente Roermond. Ook zulke cultuurmonumenten worden vaak bedreigd. Zie bijv. Roerdal en Leropperveld na de aanleg van de A73.
  • “De teloorgang van een industrieel monument – Het Akcroscomplex voorheen Haagencomplex te Roermond” door Willem Cartigny. Grote monumentale waarden zijn hier verloren gegaan, door onoplettendheid en onverschilligheid. Of herinrichting van de Roerdelta nog iets zal goedmaken blijft voorlopig een vraag.
  • “Dalheim für Roermonder”. In zijn moedertaal beschrijft Michael Schulz de ‘kuriose Geschichte(n)’ van Dalheim, de plaats waar hij woont en werkt. Der Alde Berg, een beschermd monument, speelt een gewichtige rol in die geschiedenis(sen).
  • “Je moet op een bepaalde manier een beetje gek zijn”. Dit zei Cuypersbiograaf Wies van Leeuwen tegen Leonard Fortuin en Willem Cartigny, tijdens een vraaggesprek. Hij doelde daarmee op het verzet tegen projectontwikkelaars die weinig affiniteit met cultuur tonen en inschikkelijke overheden die hen hun gang laten gaan. Een beschouwing over brieven aan Cuypers sluit dit hoofdstuk af.
  • “Roermond als bakermat voor architectuur? — Roermondse architecten in de periode 1850-1940”. Willem Cartigny worstelt met de vraag en met het antwoord.
  • “De Mouterij ‘Limburgia’ herleeft”. Bijna ging dit Rijksmonument uit ‘veiligheidsoverwegingen’ tegen de vlakte. Architect Henk Wolters greep op tijd in en maakte er een schitterend kantoor van. Leonard Fortuin geeft een overzicht van de gang van zaken, o.a. aan de hand van een gesprek met de architect.
  • “Vluchtend erfgoed”. In een sfeervol gedicht vat stadsdichter Hans van Bergen het werk van de Stichting Ruimte kernachtig samen.

De luis in de pels (246 blz., meer dan 150 illustraties, zwart-wit en in kleur) kost € 8. Het boek is te koop bij Boekhandel Boom en bij Plantage Books & More (beide in de Neerstraat, Roermond) en bij SBK Kantoor (Hoogstraat, Swalmen).

¤De Stichting Ruimte is “een luis in de pels” volgens instanties die ons lastig vinden. Die scheldwoorden werden een geuzennaam.