Hoe ProRail met twee maten meet

keizerlijn1 Het heeft de initiatiefnemers veel werk gekost om het spoor rijklaar te maken.

Verslag van een rit met de RailHog

Op 3 oktober 2015 had het moeten gebeuren. Toen wilden de initiatiefnemers voor personenvervoer op de spoorlijn tussen Roermond en Dalheim (de Meinlijn) met een zogenaamde RailHog over het verlaten spoor rijden. Vanwege problemen met de vergunning ging die actie toen op het laatste moment niet door. Ruim een half jaar later lukt het op een andere spoorlijn, zo’n 100 kilometer noordelijker, wél. Dezelfde wet- en regelgeving, maar de bereidheid om mee te werken verschilt. Waarom? Ik word bijgepraat door initiatiefnemer Maurice Niesten.
Het is vandaag 1 juni 2016 en precies 25 jaar geleden dat de laatste dieseltrein van Nijmegen naar het Duitse Kleve reed. Sindsdien ligt het spoor er verlaten bij. Tussen Groesbeek en Kranenburg wordt het spoor sinds enige jaren uitgebaat voor het rijden met zogenaamde raildraissins. Al trappende kunnen recreanten over het spoor rijden door de bosrijke omgeving waar ooit de dieseltreinen tussen Nederland en Duitsland pendelden. Het stuk tussen Nijmegen en Groesbeek loopt deels parallel aan de Maaslijn, waar nu nog Veolia en vanaf december Arriva het personenvervoer exploiteert. De spoorlijn ligt daar op veel plaatsen verscholen onder de bramenstruiken en is met een hek ontoegankelijk gemaakt. Tot vandaag.
Op uitnodiging van Maurice Niesten, die ik samen met Arnout Goeman, Rob Oudenhoven en Richard Geurts 1,5 jaar geleden sprak over de Meinlijn, breng ik op deze eerste junidag een bezoek aan de locatie ter hoogte van het zweefvliegveld bij Malden. Het is een warme, broeierige dag en het voorspelde onweer blijft gelukkig uit. Bij de voormalige spoorwegovergang aan de Groesbeekseweg staat een klein groepje mensen te wachten. Een kwartiertje later, het is net na drieën, komt het geluid van een dieselmotor dichterbij. Is het een dieseltrein van Veolia? Nee, met redelijk hoge snelheid komt de RailHog op het groepje wachtenden afgereden. Maurice Niesten stapt samen met de verhuurder van de RailHog en een paar anderen uit. De RailHog is in feite niet meer dan een karretje dat zowel op de weg als op de rails kan rijden. Het gezelschap heeft een laatste proefrit gemaakt, voordat de aanwezigen mogen instappen. Achterop het autootje kunnen vier personen plaatsnemen op klapstoelen, en ook naast de bestuurder is een zitplaats aanwezig.
Het was oorspronkelijk de bedoeling om vanaf de plek bij het zweefvliegveld door te rijden naar de spoorwegovergang bij de Sionsweg, zo’n 3 kilometer verderop. Rob Oudenhoven geeft aan dat ze ongeveer 1,5 kilometer spoor hebben vrijgemaakt. Minder dan gepland dus, maar voldoende voor een mooie impressie van de huidige situatie, zo blijkt als ik even later plaatsneem in de RailHog. Het traject begint in een open stuk met gras aan weerszijden, maar wordt na het passeren van het toegangshek al snel bosrijker. Zo nu en dan komt er een trein van Veolia langs. Het is een bijzondere ervaring om nu eens niet in die trein te zitten, maar op het spoor enkele meters daarnaast. Nadat we een stukje gereden hebben, blijkt de begroeiing uiteindelijk te hoog om nog verder door te rijden. Achteruitrijdend keren we terug. Wie interesse heeft mag nog een rit maken.
Maurice deelt verheugd mee: “Ik ben blij dat ik jullie eindelijk een soort scoop kan geven. Het heeft veel tijd, energie en geld gekost om vandaag over dit spoor te kunnen rijden.” De VIEV, Vereniging voor Innovatief en Euregionaal (rail-)Vervoer, waar Niesten voorzitter van is, zet zich in voor hernieuwd gebruik van het spoor voor grensoverschrijdend railvervoer. Vooral in de provincie Limburg wordt veel initiatief genomen om het grensoverschrijdend spoorvervoer te verbeteren. De Meinlijn hoort officieel niet bij de plannen, “maar we hebben van de Provincie wel positieve geluiden ontvangen,” zegt Niesten. Toch zijn er nogal wat juridische inconsequenties.

keizerlijn2 Terwijl de RailHog rustig voorbij rijdt, passeert de stoptrein naar Roermond op hoge snelheid.

Vorig jaar wilde de VIEV op 3 oktober, een drukke Duitse dag, een aantal keer op en neer rijden over het spoor in de Meinweg met een vergelijkbare RailHog. “We hadden de dagen ervoor veel begroeiing weggesnoeid,” zegt Niesten, “maar kregen uiteindelijk geen toestemming van ProRail om over het spoor te rijden.” Opmerkelijk, omdat de vereniging ruim een half jaar later wél toestemming krijgt om op een gelijksoortige spoorlijn hetzelfde idee uit te voeren. “Het is dezelfde organisatie, maar de vergunning hebben we van een andere afdeling binnen ProRail gekregen.” Deze inconsequentie biedt nieuwe mogelijkheden voor de initiatiefnemers om op termijn alsnog een keer met een RailHog over het spoor te rijden tussen Vlodrop en Dalheim. De VIEV mikt op 2020 als het jaar waarin er echte treinen moeten gaan rijden tussen Duitsland en Roermond. Stichting Ruimte blijft het plan met interesse volgen.
De initiatiefnemers hebben een petitie op internet geplaatst waarin ze “Arriva en ProRail oproepen om de thans niet gebruikte “Wiederline”-treinen in te zetten op het traject Nijmegen – Kleve door één trein af te laten takken van de Maaslijn (km 10,150) en deze door te laten rijden tot aan Kleve campus.” De petitie kan getekend worden op: https://petities.nl/petitions/snel-met-de-trein-reizen-tussen-nijmegen-en-kleve-campus?locale=nl#petitionnews